381 resistente enterokokkenstalen in Vlaanderen

381 resistente enterokokkenstalen in Vlaanderen

Iedereen heeft enterokokken in het maag- en darmstelsel. Meestal zijn die bacterieën compleet onschadelijk. Maar in rusthuizen en ziekenhuizen komen er steeds meer varianten voor die resistent zijn aan antibiotica: ze kunnen dodelijk zijn voor verzwakte mensen. In het UZA-lab, waar alle enterokokkenstalen uit Vlaanderen onderzocht worden, bleken er in 2015 liefst 381 stalen resistent tegenover amper 18 stalen in 2009. De oorzaak? Er wordt meer zorg verleend buiten de ziekenhuizen, in rusthuizen en bij de mensen thuis. Eens de bacterie in een ziekenhuis huist, is het moeilijk om er vanaf te raken. Bijkomend probleem is dat gezonde mensen geen last hebben van de bacterie, maar ze wel kunnen doorgeven aan zwakkere personen.

Hepatitis C: snel screenen voorkomt erger

Hepatitis: snel screenen voorkomt erger

Ongeveer 70.000 Belgen lijden aan chronische hepatitis C, een ontsteking van de lever veroorzaakt door een virus. Patiënten kunnen jaren hepatitis hebben zonder er iets van te merken. De grootste klacht is vermoeidheid. Om een epidemie van levercirrose en leverkanker te voorkomen, is het belangrijk dat huisartsen en specialisten snel(ler) screenen via een bloedtest.

Sinds 2015 bestaat er prima medicatie met weinig bijwerkingen die bij ruim 95 % van de patiënten aanslaat. Ook hepatitis C met ernstige verwikkelingen is zo te genezen. Helaas is die medicatie erg duur en is er alleen terugbetaling bij vergevorderde leverfibrose. Als alternatief kunnen patiënten deelnemen aan een geneesmiddelenstudie.

Prof. dr. Thomas Vanwolleghem houdt met enkele andere artsen een aparte hepatitisraadpleging in het UZA: nieuwe patiënten worden meteen gezien en behandeld. Zo wordt de patiëntenzorg en expertise gebundeld. Er is ook veel wetenschappelijk onderzoek om de zorg van hepatitispatiënten te verbeteren.

Doctoraatsonderzoeken naar obesitas

Doctoraatsonderzoeken naar obesitas

De dienst endocrinologie van het UZA doet onder meer onderzoek naar de oorzaken en de behandeling van obesitas. In 2015 waren er 2 doctoraatsonderzoeken:

  • Dr. Eveline Dirick deed onderzoek naar de vervuiling als dikmaker. Daarvoor onderzocht ze chemische stoffen zoals DDT en PCB’s, die de hormoonhuishoudig verstoren. Omdat ze zich nestelen in lichaamsvet blijken ze verhoogd aanwezig bij patiënten met overgewicht. In hoeverre deze stoffen effectief overgewicht veroorzaken, is nog niet aangetoond. Blootstelling aan deze stoffen moet wel beperkt worden.
  • Voedingsdeskundige An Verrijken deed onderzoek naar leverproblemen bij overgewicht. Samen met de dienst gastro-enterologie en hepatologie verdiepte haar team zich in leververvetting van het type NAFLD bij patiënten met obesitas. De conclusie? De ziekte is wijd verspreid bij mensen met overgewicht. De studie toonde aan dat een dieet de aandoening positief beïnvloedt, hoewel een vermageringsoperatie meer impact heeft.

Cardiochirurgie: 10 jaar kunstharten in UZA

10 jaar kunstharten in UZA

In België krijgen patiënten die wachten op een harttransplantatie een kunsthart.

10 jaar geleden implanteerde prof. dr. Inez Rodrigus in het UZA voor het eerst succesvol een kunsthart. Sindsdien heeft het UZA hierin een aanzienlijke expertise: al 62 patiënten kregen een kunsthart. Sommigen om te overleven, anderen om aan te sterken tegen de transplantatie.

Er zijn 2 types kunstharten:

  • buitenlichamelijke pompen (Excors) bevinden zich op de buik van de patiënt en zijn via 2 slangen verbonden met een aandrijfconsole.
  • Left Ventricular Assist Devices (LVAD’s) ondersteunen de linkerhartkamer en worden volledig in het lichaam geïmplanteerd. Bij de derde generatie komt alleen nog een fijne draad uit het lichaam, verbonden met een controller in een schoudertasje.

De nieuwste generatie toestellen hebben een levensduur van 5 tot 7 jaar, want de wachttijd voor een donorhart loopt vaak op tot meer dan 2 jaar.

Nieuwe behandelingen voor slaapapneu

Nieuwe behandelingen voor slaapapneu

Circa 6 tot 12 % van de volwassenen lijden aan het obstructief slaapapneu syndroom (OSAS): tijdens de slaap klapt de luchtweg toe, waardoor de ademhaling meer dan 5 keer per uur stokt gedurende minimaal 10 seconden. De impact van OSAS gaat van hevig snurken tot geheugenstoornissen en depressies.

Het UZA toont met 2 studies aan dat de nieuwe behandelingen erg effectief zijn.

STUDIE 1

Combinatiebehandeling MRA-mondprothese en SPT-trilsensor

Bij een half miljoen Belgen is rugslaap de oorzaak van OSAS. Wanneer deze patiënten met een mondprothese én een trilsensor slapen, daalt het aantal apneus naar 6 per uur slaap.

  • De MRA-mondprothese houdt de onderkaak naar voren tijdens de slaap om de luchtweg vrij te houden.
  • De Slaap Positie Trainer (SPT) is een klein toestel dat de patiënt met een band op de borst draagt. De sensoren meten de actieve slaaphouding: zodra de patiënt op de rug gaat liggen, trilt het toestel waarop de patiënt een andere houding aanneemt. www.nightbalance.be

De studie van UZA en UAntwerpen won 3 wetenschappelijke onderscheidingen in Amerika, Europa en België.

STUDIE 2

Neurostimulatie

Voor slaapapneu-patiënten die niet gebaat zijn met bestaande therapieën zoals CPAP of de MRA-mondprothese, kan een behandeling met een neurostimulator wél effect hebben. De Inspire therapie is een nieuw systeem dat in het lichaam geïmplanteerd wordt en zo de natuurlijke ademhalingscyclus van de patiënt volgt. Tijdens de slaap zorgt het toestel ervoor dat de luchtweg openblijft: het stuurt lichte, gecontroleerde elektrische impulsen naar de tong of de keel. Zo neemt de apneu af en verbetert de levenskwaliteit van de patiënt. www.inspiresleep.com

Optimex: Europees onderzoek naar beweging tegen hartfalen

Optimex: Europees onderzoek naar beweging tegen hartfalen

Het UZA neemt deel aan de Europese Optimex studie. Er wordt onderzocht of fysieke training zinvol is om diastolisch hartfalen (HFPEF) te voorkomen en te behandelen. De studie wordt uitgevoerd door 5 Europese universitaire centra en gefinancierd door de Europese Unie. Optimex omvat een experimentele aanpak en een klinisch luik. Tijdens de klinische studie wordt onder meer onderzocht welk type fysieke training het meest effectief is. Naast de impact van bewegen op hartfalen, wordt ook de impact van telegeneeskunde op therapietrouw en motivatie getest. Patiënten worden digitaal via hun smartphone vanop afstand begeleid en gemotiveerd. De onderzoekers hopen op termijn te kunnen voorspellen welke patiënten het best reageren op welk sportschema.

Prof. de Neubourg is nieuw diensthoofd fertiliteit

Prof. de Neubourg is nieuw diensthoofd fertiliteit

Als het nieuwe diensthoofd van het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde van het UZA wil prof. dr. Diane de Neubourg ondermeer inzetten op pre-implantatie genetische diagnostiek (PGD). Deze techniek wordt toegepast bij IVF, waarbij de embryo’s vóór terugplaatsing genetisch gescreend worden. Dat vereist een intensieve voorbereiding én samenwerking met het labo van medische genetica. Een ander speerpunt van de dienst is het DNA-onderzoek naar de kwaliteit van zaadcellen. Ook het veiligstellen van de vruchtbaarheid na een kankerdiagnose is een belangrijk aandachtspunt, net zoals samenwerking met andere ziekenhuizen en een grondig publiek debat over de opheffing van anonimiteit van donoren.

Orthopedie op sterke benen met dr. Michielsen en prof. Somville

Orthopedie op sterke benen met dr. Michielsen en prof. Somville

Dr. Jef Michielsen en prof. Johan Somville hebben een gemeenschappelijke ambitie: de dienst orthopedie uitbouwen in de breedte én in de diepte. Zij gaan voor een optimalisatie van de werking, een betere planning en een verhoogde efficiëntie. Ook willen ze de artsen meer mogelijkheden geven om zich te specialiseren in specifieke onderdelen van de orthopedie. Het allergrootste project is de samenwerking met andere ziekenhuizen, zoals AZ Monica.

Prof. Franque boost speerpunten van gastro-enterologie en hepatologie

Prof. Franque boost speerpunten van gastro-enterologie en hepatologie

Prof. dr. Sven Franque leidt de dienst gastro-enterologie en hepatologie. Hij wil nog meer inzetten op de speerpunten van de dienst, zoals de behandeling van leverziekten. Zo werkt de dienst mee aan internationale studies en onderzoeken. Nieuw binnen de dienst is de IBD-unit (Inflammatory Bowel Diseases) voor patiënten met darmziekten zoals de ziekte van Crohn. Andere speerpunten zijn onder meer onderzoek naar Hepatitis B bij Chinese migranten en de functionele darmpathologie, ook wel motiliteitproblemen genoemd. Franque wil ook de samenwerking met andere ziekenhuizen verbeteren.

Prof. De Wachter heeft ambitieuze plannen op urologie

Prof. De Wachter heeft ambitieuze plannen op urologie

Prof. dr. Stefan De Wachter, nieuw diensthoofd urologie, wil met zijn team evolueren naar een horizontale dienst: de domeinen oncologie en kinderurologie worden sterker ontwikkeld én er wordt multidisciplinair samengewerkt met collega-artsen en urologen uit andere ziekenhuizen. Dr. Karen De Baets wordt fellow-kinderuroloog, naast dr. De Win. En dankzij de nieuwe operatierobot kunnen meer ingrepen op een minimaal invasieve manier uitgevoerd worden. Hiervoor werd dr. Karen Fransis aangeworven, gespecialiseerd in de robotchirurgie.